Ellert en Brammert

In de hiel olde tied, toen as onrecht, moord en roof nog deur gien enkele wet verbèune was, leefden der op een wied en groot heideveld, het Ellertsveld, twei rovers. Ellert en Brammert, zo hietten die twei rovers, woonden in een groot hol onder de grond. Wanneer aj van Zweeloo töt midden op het veld gaot, waor as de grote postweg links ofbög naor Schoonloo, lig er an de oostkaante van dizze weg een leegte, die de Moordkoele enuumd wordt.

Kale zaandheuvels, waor aj een enkele schraole denne ziet staon, maakt dizze plek nog akeliger en verschrikkelijker. Het lek net of er op dizze stee niks meer gruien wil. Hier mut de beide rovers ewoond hebben. Ellert haar zien zeune Brammert net zo opevoed as zien va en moe hum det ok edaone hadden. De zeune was even slecht as zien va, ook een echte misdaodiger.

Ie kunden niet zeggen wie de slechtste van de twei was. Een spoor van bloed kwaamp achter heur an. Roven en plundern, det was wat ze dèuden. Mit een verschrikkelijke driestigheid völlen zij niet allent weerloze reizigers an, mar zij waogden heur ok in de dorpen en gehuchten um daor te roven. Mennig keer ontdekte een hardwarkende boer dat zien duur gekochte koebiesten, peerden en schaopen deur de rovers vortehaald worden.

En ze duurden het niet te waogen der ook mar wat tegen te doen. Zo bange waren ze veur die twei. De rovers hadden een liende van heur hol uut dwars aover de weg espannen. An ’t ende dervan hadden ze een belle eknupt. As die belle geluud gaf, was dat veur heur een tieken dat er mèensen lopend of op zwaorbelane wagens langes gongen.

Ze schèuten dan hen buten en zij namen niet allent het geld en het goed van de ongelokkige reizigers, mar ook zien leven. Wanneer aj hier of daor heurden van een moord, een braandstichting of dat er inebrèuken was, dan was het welhaoste zeker dat Ellert en Brammert hier de daoders van waren. Uren wied in de rondte voerden ze heur wandaoden uut.

Zij ontzagen gieniene en ie muchten willen daj ’t er leventig ofbrachten as ze oe te pakken kregen. Op een ongelokkige dag, toen as de va en de zeune weer ies deur het heideveld struunden, ontdekten zij in de buurte van Orveltervène een maagien van een jaor of twintig, det an ’t wark was op het bouwlaand van heur olden. Zij keken mekaar an en dachten ‘tzelfde: “Dit maagien komp oens uut. Det neme wij mit naor oens hol.”

En zunder deraover te praoten, dèuden ze wat ze beide dachten. Zij grepen ’t arme kiend en sleurden heur mit. Hoe as ’t ook rèerde en smeekte um bij heur va en moe te muggen blieven. Zij gnezen allent maor wat. Bij ’t hol anekomen, smeten ze heur derin. In het duustere, bedompte hol mus ze blieven, elke dag en elke nacht. En ze mus hard warken veur de twei bandieten.

Zeuven jaor laank was ze in de macht van de twei rovers. Ze kreeg in die tied verscheiden keer een kiend, mar as zo’n poppien geboren was, vermoorden de kerels het direct nao de geboorte. Op een dag was Brammert de heide op um te kieken of der nog wat te roven was. Ellert bleef in ’t hol en zee an Marieke, zo hiette de vrouwe, dat zij hum scheren mus. Zij kun niet aans en begonde Ellert in te ziepen mit de schèerkwaste. Toen pakte ze het vliemscharpe schèermes en begunde ze de baord derof te halen.

Ellert völt erbij in slaop en snorkte. Opiens kwaamp ze op de gedachte dat dit, nao zeuven jaor de kaans was um vort te komen. Zij sneed in iene haal de slaopende Ellert de hals of. En toen dervandeur! Brammert, die der in de veerte ankwaamp, zag heur lopen. Hij achter heur an. Gelokkig was hij knap wied vort. Mar langzaaman haalde hij heur in. Al dichter kwaamp ze op Orveltervène an, mar Brammert kwaamp ook al korter bij heur.

Op ’t leste vlèug ze de baanderdeure van heur va zien boerderije binnen. Brammert die nou vlak achter heur was, gooide nog mit zien biele. Op det moment trök ze net de deure dichte. De biele kwaamp mit een klap in de baander terechte. Brammert is de heide weer opegaone en ze hebt hum nooit weer eziene.

Allent, de mèensen uut Orveltervène waren zo benauwd dat Brammert nog een keer terogge zul komen, dat ze heur hiele dorp ofebrèuken hebt. Zij bint argens aans gaon wonen. Aj nou ’s nachts um twaalf ure bij de zogenaamde Moordkoele langes koomt, ziej de blieke schimmen van Ellert en Brammert nog rondstrunen.

Heur haanden rookt. Rooie rook van bloed komp derof. En ie heurt heur akelige geluden maken. Töt klokslag ien ure. Dan is bij de Moordkoele alles weer röstig. Elke nacht gebeurt er ‘tzelfde. De twei moordenaars hebt gien röst ekregen.

Schriever: A.L. Lesturgeon (Aoverezet in 't Zuudwest-Drèents deur Jan Tissing)